Już kilkaset polskich aptek dołączyło do Narodowego Programu Szczepień, a przeszkoleni farmaceuci zdobyli określone przepisami umiejętności, by szczepić i kwalifikować pacjentów do szczepień.

Nadwaga i otyłość to narastający problem zdrowotny obecnych czasów. Problem ten dotyczy zarówno krajów wysokorozwiniętych, jak i rozwijających się. Według statystyk WHO, u 1,9 miliarda osób występuje otyłość, a ponad 600 milionów osób dotyczy problem nadwagi.

W Polsce otyłość to problem społeczny. Cierpi na nią około 30% kobiet oraz 20% mężczyzn w wieku średnim. Siedzący tryb życia i spożywanie wysokoprzetworzonej żywności, wpływają na powstawanie chorób cywilizacyjnych, a w szczególności na rozwój otyłości. Otyłość jest przewlekłą chorobą, definiowaną jako stan nadmiernego nagromadzenia tkanki tłuszczowej w organizmie, odpowiednio u kobiet powyżej 30%, natomiast u mężczyzn ponad 25% całkowitej masy ciała.

Powszechnie wykorzystywanym wskaźnikiem do rozpoznawania nadwagi i otyłości jest wskaźnik masy ciała BMI (ang. Body Mass Index), który definiowany jest jako stosunek masy ciała do kwadratu wzrostu (kg/m2). Poniżej przedstawiono wzór na obliczanie wskaźnika BMI oraz jego interpretację w tabeli.

Wskaźnik BMI zależy od wieku, płci oraz grupy etnicznej. BMI nie określa jednak sposobu rozmieszczenia tkanki tłuszczowej, jak i nie pozwala na odróżnienie zawartości tkanki mięśniowej od tłuszczowej w organizmie człowieka.

Ze względu na miejsce odkładania się tkanki tłuszczowej, wyróżnia się otyłość brzuszną (androidalną) oraz pośladkowo-udową (gynoidalną). Otyłość androidalna jest charakterystyczna dla mężczyzn, natomiast u kobiet występuje otyłość gynoidalna, która pojawia się głównie w okresie menopauzy. Otyłość androidalna charakteryzuje się nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w górnej połowie ciała, wewnątrz jamy brzusznej. Otyłość gynoidalna charakterystyczna dla kobiet, cechuje się występowaniem nadmiaru tkanki tłuszczowej w obrębie dolnej partii ciała.

Typy otyłości:

• otyłość gynoidalna (pośladkowo-udowa) – typu gruszka,
• otyłość androidalna – typu jabłko.

Narzędzie do prostej oceny typu otyłości większość z nas ma w domu. Jest nim centymetr krawiecki, dzięki któremu zmierzymy stosunek obwódu talii do obwodu bioder (WHR, ang. waist-hip ratio).

Wartość wskaźnika WHR, przekraczająca 0,85 dla kobiet oraz 1,0 dla mężczyzn, wskazuje na wisceralne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, czyli występowanie otyłości androidalnej.

Otyłość wisceralna jest ściśle związana z istotnym ryzykiem wzrostu zachorowań na cukrzycę typu 2, nadciśnienie tętnicze, udar mózgu oraz powikłania sercowo-naczyniowe. Chcąc zorientować się, czy nasza waga mieści się w granicach normy oraz do którego typu otyłości mamy tendencję, warto obliczyć wskaźnik BMI i wskaźnik WHR. Jeśli ich wartości nas zaniepokoją, wskazana jest bardziej szczegółowa ocena składu ciała, w tym zawartości oraz rozmieszczenie tkanki tłuszczowej w organizmie. Ilości tkanki tłuszczowej można precyzyjnie określić, posługując się wieloma metodami. Należą do nich tomografia komputerowa (TK), magnetyczny rezonans jądrowy (MR) czy rentgenowska absorpcjometria podwójnej energii (DXA). Ze względu na ograniczoną dostępność specjalistycznego sprzętu oraz wysokie koszty badania te w praktyce robi się bardzo rzadko. Znacznie częściej wykonuje się pomiar grubości fałdu skórnego, a ostatnio korzysta z techniki bioimpedancji elektrycznej (BIA). Jest to bezinwazyjna metoda badania składu ciała polegająca na pomiarze oporu elektrycznego tkanek miękkich, przez które przepuszcza się prąd o niskim natężeniu. Używany do tego przenośny sprzęt jest stosunkowo niedrogi i prosty w obsłudze, dlatego spotkać go można w gabinetach lekarskich, poradniach dietetycznych czy nawet klubach fitness.

Podjęcie decyzji o wprowadzeniu w życie zmian mających na celu unormowanie masy ciała jest najlepszą decyzją jaką możemy podjąć. Zapoczątkowanie oraz wytrwanie w tych zmianach może okazać się dużym wyzwaniem, dlatego nie wahajmy się przed skorzystaniem z pomocy specjalistów, doświadczonego dietetyka oraz psychoterapeuty. Przy pomocy odpowiednich narzędzi i wsparcia, bez wątpienia każdemu z nas uda się osiągnąć zdrowie zarówno w sferze fizycznej jak i psychicznej.